De ecclesia sancti Laurentii in Palatio

DE ECCLESIA SANCTI LAURENTII IN PALATIO [414].

13. In eodem namque sacro palatio [415] est quoddam [416] Sancti Laurentii oratorium, in quo tria sanctissima computantur altaria. Primum [417] in arca cipressina, quam Leo papa .III. condidit, tres capsae sunt [418]. In una est crux de auro purissimo adornata gemmis et lapidibus pretiosis, id est iacintis et smaragdis et prasinis; et in media cruce illa [419] est umbilicus et [420] praeputium [421] circumcisionis Domini [422] et desuper est inuncta balsamo, et singulis annis eadem unctio renovatur, quando domnus papa cum cardinalibus facit processionem in Exaltatione [423] Sanctae Crucis ab ipsa ecclesia Sancti Laurentii in basilicam Salvatoris, quae appellatur Constantiniana [424]. Et in alia capsa [425] argentea et deaurata cum historiis est crux de smalto depicta, et [426] infra capsam illam est crux domini nostri Ihesu Christi; et in tertia capsa, quae est argentea, sunt sandalia, id est calciamenta, domini nostri Iesu Christi [427]. Est iterum ibi alia capsa [428] deaurata [429], ubi [430] est de ligno illo [431] sanctae Crucis, quam Eraclius devicto Chosroë [432] secum [433] tulit [434] de Perside, una cum corpore sancti Anastasii martyris, et est in altare quod ibi est sancti Laurentii, de marmore. Ibi est etiam brachium sancti Caesarii martyris [435], ossa duo sancti Iohannis Baptistae et os [436] unum sancti Hieronimi et spatula sancti Dionisii Ariopagitae et os de crure sancti Stephani papae, et sancti Damasi reliquiae et sanctorum Primi et Feliciani et caput sanctae Praxedis et sanctae Anastasiae reliquiae cum aliis multis et sanctarum Agape, Chioniae et Hireneae, Pistis et Helpis virginum, Nerei et Achillei et Priscae et [437] Aquilae. Item sunt ibi reliquiae de genu sancti Tiburtii, filii Chromatii. In hac eadem [438] arca [439] cipressina est panis unus Caenae Domini [440] et tredecim de lenticulis eiusdem Caenae [441] et de arundine [442] et de spongia cum aceto ad os Domini posita et [443] lignum de sicomoro, ubi Zachaeus ascendit. Et super hoc altare est imago [444] Salvatoris mirabiliter depicta in quadam tabula, quam Lucas evangelista designavit, sed virtus Domini angelico perfecit officio [445]; sub cuius pedibus, in quadam pretiosorum lapidum linea, pignora huius [446] sanctuarii sunt recondita, quorum ista sunt [447] nomina: lapis [448] in quo consedit [449] sancta Maria [450] ; lapis de sancto lordane [451], ubi sedit Dominus [452] dum baptizaretur; lapis de sancta Bethleem [453]; lapis de monte Oliveti [454], ubi Dominus oravit ad Patrem; sancta [455] petra [456] in qua sedit Angelus ad sepulchrum; de sancta columna ubi Dominus fuit ligatus et [457] flagellatus; de sepulchro Domini, ubi corpore mortuus requievit [458]; de lancea, qua fuit latus Domini perforatum; de ligno Crucis Domini; de loco qui dicitur Lithostrotos [459]; de Calvarie loco; sancta silex, ubi [460] Dominus conditus est [461]; lapis de monte [462] Syon; lapis in quo [463] Dominus transfiguratus est [464] in monte [465]; lignum de sancto [466] praesepe Domini, in quo puer natus [467] fuit positus; lapis de monte Sinai [468], ubi lex fuit data; lapis de sepulchro [469] sanctae Mariae [470].

In alio vero altari eiusdem oratorii sunt capita sanctorum [471] apostolorum Petri et Pauli, et capita [472] sanctarum Agnetis et Eufemiae virginum.

In tertio vero sunt carbones aspersi de sanguine sancti Laurentii et de [473] arvina corporis eius [474]. Sunt etiam in eodem oratorio reliquiae [475] sanctorum .XL. Martyrum multorumque aliorum [476].

In illo vero altari, super quod est praedicta imago Domini, missam non celebrat nec aliquod divinum facit [477] officium nisi apostolicus tantum [478]. In alio sancti Petri altario nisi papa vel episcopus; in tertio vero cardinalis [479] vel sacerdos legitimus [480]. [481]