QUOD TEMPORE TITI ET VESPASIANI, QUAE IN TEMPLO FUERANT, ROMAE TRANSLATA FUERUNT [217].
6. Quo autem tempore vel a quibus vasa templi et utensilia seu universa donaria Romae delata fuerunt [218] vel ubi reposita, praefatus doctor [219] Hieronimus [220], cui proprium fuit semper nova quaerere et absconsa dilucidare, in expositione Iohelis prophetae testatur quod Titus et Vespasianus, Romani principes, post ascensionem Domini destructa civitate Hierosolima [221] et templo, ob victoriam et monimentum [222] populi Romani omnia illa quae in templo praecipua et [223] speciosa Iudaei habuerant secum asportaverunt, immo ab ipsis Iudaeis asportari iusserunt; et aedificato Romae templo Pacis, ibi ea in delubrum [224] mirifice condiderunt, quae Graeca et Romana narrat historia. Nec dubium unde [225] tantus vir docuit habendum, quod Graeca et Romana historia voluit esse confirmatum. Hoc idem usque hodie liquido perpenditur in triumphali arcu, qui appellatur Septem Lucernarum, qui constructus fuisse probatur ad memoriam praedictorum principum totiusque Romani populi iuxta ecclesiam Sanctae Mariae Novae, in quo candelabra, quae fuerunt in priori tabernaculo, et arca cum vectibus [226] suis, quae fuit in secundo intra velum, manifeste ac mirifico opere sculpta fuisse cernuntur [227].
Hoc etiam manifestioribus documentis eloquentissime [228] doctor Leo papa in sermonibus Dominicae Passionis, cum de velo [229] scisso in Templo sub ipso tempore passionis Christi contra perfidiam Iudaeorum contestando inveheret, declarare vìdetur, dum ipsorum caecitatem Iudaeorum omnia mundi elementa evidentius arguisse protestaretur in sermone, qui sic incipit: «Cum multis modis Iudaica impietas laboraret», scripsit ita: «Quod si ad [230] arguendos vos nec caelestia nec inferna sufficiunt, et crucem Christi magis potuerunt petrae atque monumenta quam vestra corda sentire, saltem quod in templo actum est scienter advertite. Velum, cuius obiectu intercludebantur Sancta Sanctorum, a summo usque ad ima diruptum est et sacrum illud mysticumque secretum, quo solus summus pontifex iussus fuerat intrare, reseratum est, ut nichil iam esset discretionis, ubi nichil resederat sanctitatis. Repudiatos vos igitur debuistis agnoscere et omne ius sacerdotum [231] perdidisse, quia verum est quod Veritas vobis dixerat: “Si crederetis Moysi, crederetis et [232] mihi.” Merito ergo vos Testamentum utrumque condempnat et gratia vacuos et lege privatos, qui merito non habetis nova, quia perdidistis antiqua». Venerabilis quoque doctor Beda cum de hoc ipso scisso velo [233] in expositione evangelistae Marci commemoraret, scripsit inter cetera: «Scinditur velum ut appareat Arca Testamenti [234]».
